Sprawy rodzinne o alimenty są jednymi z najczęstszych w sądach rodzinnych. Z uwagi na długi okres oczekiwania na samo rozpoczęcie sprawy i jeszcze dłuższy na ostateczne zasądzenie alimentów. Dość powszechne z tego względu stają się wnioski o zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych.
Zabezpieczenie alimentów – podstawa prawna.
Zgodnie z art. 730 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U.2024.1568 t.j.) w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku. W sprawach o alimenty zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej. W sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia.
Zachęcamy do przeczytania: Zaprzeczenie ojcostwa a alimenty.
Elementy konieczne pisma o zabezpieczenie.
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia powinien odpowiadać wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego.
Każde pismo procesowe powinno zawierać:
- oznaczenie sądu, do którego jest skierowane;
- imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych (rodzica) i pełnomocników;
- oznaczenie rodzaju pisma; (pozew, wniosek, odpowiedź na pozew)
- wskazanie czego wnoszący się domaga;
- w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia – wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów;
- podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
- wymienienie załączników.
Do pisma procesowego dołącza się załączniki wymienione w tym piśmie. Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie przedmiotu sporu oraz: oznaczenie miejsca zamieszkania li nr PESEL. Oznaczenie przedmiotu sporu to wartość dochodzonego roszczenia.
Zabezpieczenie roszczenia – wymogi.
Wniosek o zabezpieczenie alimentów poza wymienionymi wyżej elementami powinien zawierać nadto:
1) wskazanie na sposób zabezpieczenia świadczenia, a w sprawach o roszczenie pieniężne także wskazanie sumy zabezpieczenia;
2) uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek.
Jeżeli wniosek o udzielenie zabezpieczenia złożono przed wszczęciem postępowania, należy nadto zwięźle przedstawić przedmiot sprawy. Możliwe jest zabezpieczenie alimentów z data wsteczną a nawet zabezpieczenie alimentów przed porodem
Suma zabezpieczenia nie może być wyższa od dochodzonego roszczenia. Innymi słowy jeśli dochodzimy kwoty zabezpieczenia alimentów np. 1000zł miesięcznie możemy wnosić o zabezpieczenie do tej kwoty albo niższej.
Polecamy nasz inny artykuł: Pozew o podwyższenie alimentów.
Uzasadnienie roszczenia.
Zabezpieczenie alimentów na rzecz dzieci, wniosek, wymaga uprawdopodobnienia jego konieczności. Uzasadnienie wniosku o zabezpieczenie alimentów wskazać należy, że nieuiszczanie płatności w czasie do zakończenia postępowania sądowego spowoduje, że nie zostaną zaspokojone konieczne, usprawiedliwione potrzeby życiowe osoby uprawnionej. Do usprawiedliwionych kosztów utrzymania dzieci zaliczają się takie wydatki jak wyżywienie, odzież, kosmetyki, rozrywkę, edukację, wakacje. Bierze się również pod uwagę dodatkowe zajęcia pozaszkolne, koszty opieki zdrowotnej. Przyjmuje się przy tym, że dzieci mają prawo żyć na zbliżonej do rodziców stopie finansowej. Właściwe jest dlatego wskazanie na dokumenty potwierdzające sytuację finansową stron czy dokumenty potwierdzajace koszty utrzymania, dowody na potwierdzenie potrzeb osoby uprawnionej.
Zabezpieczenie będzie zasadne jeśli alimenty nie były dotąd uiszczane, uiszczane nieregularnie lub w niższej niż potrzeba wysokości. W odmiennym przypadku – alimenty płacone regularnie i w obiektywnie stosownej kwocie – zabezpieczenie raczej nie zostanie orzeczone.
Pamiętać należy jednak, że kwota alimentów czy żądanie udzielenia zabezpieczenia zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego ale też od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Kluczowe jest tu słowo możliwości. Osoba zobowiązana celowo unikająca pracy ma przecież możliwości zarobkowe wynikające z zawodu, umiejętności, sytuacji zdrowotnej i ofert rynkowych.
Przeczytaj -> Co zwalnia z płacenia alimentów?
Wysokość udzielonego zabezpieczenia to wypadkowa dwóch elementów – z jednej strony są to koszty utrzymania dziecka z drugiej sytuacja finansowa zobowiązanego.
Natychmiastowa wykonalność.
Sąd udzielając zabezpieczenia wydaje postanowienie. Postanowienie zabezpieczające jest natychmiast wykonalne. Zażalenie na zabezpieczenie alimentów przysługuje do Sądu II instancji. Postanowienia ogłoszone na posiedzeniu jawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlegają one zaskarżeniu, i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia postanowienia. Postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym sąd doręcza z urzędu stronom. z urzędu (bez wniosku). Sąd może je uzasadnić z urzędu, jeśli tego nie zrobi mamy 7 dni od doręczenia na wniosek o uzasadnienie. Wnioski o uzasadnienie podlegają opłacie śadowej-100zl. Po uzyskaniu postanowienia z uzasadnieniem mamy 7 dni od odbioru na odwołanie. Podobnie w sytuacji odwrotnej-gdy sąd nie udzieli wnoszącemu zabezpieczenia.
Ponadto sąd może, według swej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy, postanowić o odstąpieniu od jego uzasadnienia, jeżeli w całości uwzględnia zawarty w piśmie procesowym wniosek strony i podziela argumenty strony przytoczone na jego poparcie. Daje wtedy temu wyraz w treści postanowienia i termin 7 dniowy na odwołanie zaczyna biec od ogłoszenia/doręczenia.
Pamiętajmy , ze wniesienie zażalenia nie powoduje z automatu niwelacji postanowienia. Zabezpieczenie alimentów obowiązuje do czasu jego ewentualnej zmiany.
Autor: Andrzej Pazdyga – Kancelaria Prawna Toruń
