Słyszałem, że istnieje możliwość uniknięcia kary mimo zgłoszenia przestępstwa na policję jeśli dogadam się z pokrzywdzonym. Czy to prawda, a jeśli tak na jakich zasadach?
Faktycznie nowa, obowiązująca od lipca zmiana kodeksów karnych wprowadziła możliwość umorzenia postępowania w razie porozumienia z pokrzywdzonym. Nazywane jest ono umorzeniem restytucyjnym. Procedura ta dotyczy jednak tylko niektórych czynów i dokładnie określonych przypadków.
Sprawy, które mogą być w ten sposób (umorzeniem) zakończone dotyczą występków zagrożonych karą nieprzekraczająca 3 lat pozbawienia wolności, występków przeciwko mieniu zagrożonych karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności (kradzież, paserstwo) oraz występku opisanego w art.157 par1 kodeksu karnego. Artykuł 157par1 kk mówi o tzw. średnich naruszeniach zdrowia ( mniej niż spowodowanie ciężkiego kalectwa ale trwające dłużej niż 7 dni). Występkami są zaś mówiąc najprościej przestępstwa gdzie dolna granica kary jest niższa niż 3 lata.
Jeżeli czyn z powyższego katalogu został już nawet zgłoszony organom ścigania to w razie „dogadania” się z pokrzywdzonym jest duża szansa umorzenia sprawy. Konieczne jest przy tym naprawienie szkody lub zadośćuczynienie za wyrządzoną krzywdę (nie zawsze wskutek przestępstwa powstanie szkoda materialne, ale można domagać się np. rekompensaty za ból czy szkody moralne). Z wnioskiem o umorzenie występuje pokrzywdzony i musi to nastąpić przed rozpoczęciem sprawy sądowej.
Ważne jest, że taki sposób umorzenia dotyczy tylko osób, które nie były poprzednio skazane za przestępstwo umyślne z użyciem przemocy, (np.rozbój, pobicie).
W przypadku gdy jest wielu pokrzywdzonych warunkiem zastosowania umorzenia jest pojednanie się i naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w stosunku do wszystkich. Ma to zapobiegać faworyzowaniu z różnych względów jednego pokrzywdzonego kosztem pozostałych.
Pamiętać także należy, iż Sąd zawsze może nie uwzględnić wniosku o umorzenie mimo spełnienia wszystkich powyższych kryteriów. Będzie tak jednak tylko wówczas jeśli uzna, że zachodzi szczególna okoliczność uzasadniająca fakt, że umorzenie postępowania byłoby sprzeczne z potrzebą realizacji celów kary. (np. szczególna demoralizacja sprawcy).
Andrzej Pazdyga – Adwokat Toruń
Stan prawny: X.15 r.
Zapoznaj się z ofertą odszkodowań w Toruniu